No: 554 – Mahreç İşareti SİVRİHİSAR CEBESİ

ESKİŞEHİR TİCARET ODASI

Tescil No                                          554

Tescil Tarihi                                 : 05.10.2020

Başvuru No                                   : C2019/215

Başvuru Tarihi                            : 23.12.2019

Coğrafi İşaretin Adı                   : Sivrihisar Cebesi

Ürün / Ürün Grubu                     : Takı / Halılar, kilimler ve dokumalar dışında kalan el sanatı ürünleri

Coğrafi İşaretin Türü                 : Mahreç işareti

Başvuru Yapan                            : Eskişehir Ticaret Odası

Başvuru Yapanın Adresi           : İki Eylül Cad. No:28/6 ESKİŞEHİR

Coğrafi Sınır                                : Eskişehir ili Sivrihisar ilçesi

Kullanım Biçimi                          : Sivrihisar Cebesi ibaresi ile mahreç işareti amblemi, ürünün kendisi veya

ambalajı üzerinde yer alır. Ürünün kendisi veya ambalajı üzerinde kullanılamadığında, Sivrihisar Cebesi ibaresi ve mahreç işareti amblemi, işletmede kolayca görülecek şekilde bulundurulur.

Eskişehir Sivrihisar Cebesi Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri:

Sivrihisar Cebesi ince altın veya gümüş tellerin halı gibi dokunmasıyla yapılan ince ve geniş bileziktir. Sivrihisar Cebesi, Sivrihisar ilçesinde 1600’lü yıllardan bu yana tamamen elle işçiliği ile üretilmektedir. En büyük özelliği üst taraftan bakıldığında balıksırtı görünümü verirken alt taraftan bakıldığında paralel düz çizgi halinde görünmesidir. Sivrihisar Cebesi 22 ayar altın tel ya da 925 ayar gümüş telden üretilir.

Eskişehir Sivrihisar Cebesi Üretim Metodu:

Sivrihisar Cebesi üretimi 5 aşamadan oluşur:

1. Örme İşlemi: Örme işlemi için yaklaşık 1 cm eninde 4 bakır levhadan oluşan özel dokuma tezgâhı kullanılır. Özel dokuma tezgâhın ortasındaki iki levha diğerlerinden yüksekte tutulur ve 55 mikron kalınlığında, toplam uzunluğu 17-19 metre olan gümüş ya da altın teller bakır levha üzerine örülür. Her bir tel parçası bir önceki örgü tele kaynakla bağlanır. Sivrihisar Cebesi örüldükten sonra tellerin düzenlenmesi için cebenin arka tarafından şiş yardımıyla tarama işlemi yapılır. Tarama işleminden sonra cebenin üzerine örüldüğü bakır levha, balmumu sürülerek ve kaynak yardımıyla ısıtılarak çıkarılır. Bakır levhadan ayrılan cebenin orta kısmı, arka tarafından tahta bir parçayla dövülerek orta göbeğin kabartma işlemi yapılır.
2. Temizleme İşlemi: Örülen cebenin üzerinde kalan balmumu kalıntılılarının temizlenmesi için cebe kızarana kadar kaynak yardımıyla tavlanır. Tavlama esnasında oksitlenmenin önlenmesi için sülfürik asitte 3-5 dk kaynatma işlemi gerçekleştirilir. Sülfürik asitten çıkan cebe sulu tel fırçayla temizlenir ve kurutulur.
3. Alınlık Takılması: Balmumundan temizlenen cebenin iki tarafı kaynakla sabitlenerek düz bir şekilde kesilir ve alınlık denilen plaka ve klipsli parça örülen cebeye boraks yardımı ile kaynak yapılarak monte edilir. Alınlık yapımı için cebenin tel malzemesiyle aynı malzemeden yapılmış plaka kullanılır ve plaka üzerine kalem işçiliği ile bitkisel ya da geometrik motifler işlenir. Ergitme yöntemiyle plaka malzemesiyle aynı olan klips malzeme ergitilir ve özel döküm kalıplarına dökülerek klips şekli verilir. Motifli plaka ve klips kaynak yardımıyla birbirine bağlanır.
4. Temizleme ve Parlatma (Polisaj) İşlemi: Alınlık takma işlemi sırasından kullanılan boraks kalıntılarının temizlenmesi için cebe kızarana kadar kaynak yardımıyla tavlanır. Tavlama esnasında oksitlenmenin önlenmesi için sülfürik asitte 3-5 dk kaynatma işlemi gerçekleştirilir. Sülfürik asitten çıkan cebe sulu tel fırçayla temizlenir ve kurutulur. Temizleme işleminden sonra cebe değişik büyüklükteki freze uçları ile parlatma makinesinde parlatılır.
5. Yaldızlama işlemi: Son olarak cebeye gümüş ya da altın kaplamayla renk vermek için elektroliz yöntemiyle ortalama 30sn yaldızlama işlemi yapılır.

Eskişehir Sivrihisar Cebesi Coğrafi Sınır İçerisinde Gerçekleşmesi Gereken Üretim, İşleme ve Diğer İşlemler:

Geçmişi eskiye dayanan Sivrihisar Cebesi üretimi, ustalık becerisi gerektirmektedir. Bu sebeple yöreyle ün bağı bulunan Sivrihisar Cebesinin tüm üretim aşamaları, belirtilen coğrafi sınırda gerçekleşmelidir.

Denetleme:

Denetimler, Eskişehir Ticaret Odasının koordinatörlüğünde ve Eskişehir Ticaret Odasından bir kişi, Eskişehir Ticaret Odası Sarraf, Optik ve Hediyelik Ürünler Meslek Komitesinden bir uzman kişi ve Eskişehir Kuyumcular Esnaf ve Sanatkârlar Odasından bir uzman kişi katılımı ile oluşturulacak 3 kişilik denetim mercii tarafından gerçekleştirilir. Denetim mercii; imalat, pazarlama ve satış dâhil olmak üzere sürecin tüm evrelerinde yılda 1 defadan az olmamak üzere denetler. Ancak, ihbar veya şikâyet olması halinde her zaman denetim yapabilir. Denetimlerde; ürünün üretiminde 22 ayar altın tel ya da 925 ayar gümüş tel kullanılıp kullanılmadığı ile ürünlerin tescilde belirtilen üretim metoduna uygun olarak işlenmesi denetlenir. Denetime ilişkin raporlar, Eskişehir Ticaret Odası tarafından 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanununda öngörülen sürelerde Türk Patent ve Marka Kurumuna gönderilir.

Denetim mercii, kamu kuruluşlarından veya özel kuruluşlardan veya bunlarda görevli uzman gerçek veya tüzel kişilerden denetimin gerçekleştirilmesi sırasında faydalanabilir veya hizmet satın alabilir. Tescil ettiren, hakların korunmasında hukuki süreçleri yürütür.